TP.HCM, ngày 12 tháng 8 năm 2025 – Trung tâm Tư vấn ứng dụng kinh tế (CIT) thuộc Viện Nghiên cứu phát triển Thành phố Hồ Chí Minh (HIDS) đã tổ chức thành công Hội thảo khoa học: “Giải pháp phát triển trạm sạc xe điện sử dụng năng lượng mặt trời tại Thành phố Hồ Chí Minh”. Diễn ra từ 08g00 đến 12g00 tại Hội trường Viện Nghiên cứu Phát triển TP.HCM (số 28 Lê Quý Đôn, Phường Xuân Hòa, TP.HCM), sự kiện đã thu hút sự tham gia đông đảo của các nhà đầu tư, doanh nghiệp, chuyên gia và nhà khoa học trong lĩnh vực năng lượng và giao thông.
Khai Mạc và Định Hướng Chiến Lược
ThS. Lê Thanh Hải, Giám đốc Trung tâm Tư vấn ứng dụng kinh tế (CIT) thuộc Viện Nghiên cứu phát triển Thành phố Hồ Chí Minh (HIDS) đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phát triển hạ tầng trạm sạc xe điện năng lượng mặt trời tại TP.HCM. Đây là yêu cầu cấp thiết, phù hợp với các cam kết quốc gia và quốc tế về chuyển đổi năng lượng, phát triển bền vững và giao thông xanh, đặc biệt theo định hướng của Nghị quyết 55-NQ/TW (ngày 11/02/2020) và Quyết định 876/QĐ-TTg (ngày 22/7/2022).
ThS. Lê Thanh Hải chỉ rõ, năng lượng mặt trời mang lại nhiều lợi ích chiến lược cho TP.HCM như giảm áp lực lưới điện, tăng an ninh năng lượng và tối ưu chi phí vận hành. Tuy nhiên, vẫn còn những thách thức đáng kể về thể chế, quy hoạch, công nghệ, nguồn vốn và nhận thức xã hội.
Hội thảo, một phần của Nhiệm vụ Khoa học và Công nghệ (Quyết định 1118/QĐ-SKHCN ngày 17/12/2024), được tổ chức nhằm tạo diễn đàn cho cơ quan quản lý, chuyên gia và doanh nghiệp tập trung thảo luận ba nội dung chính: giải pháp chính sách khuyến khích đầu tư, mô hình kinh doanh phù hợp, và chia sẻ kinh nghiệm thực tiễn. ThS. Lê Thanh Hải kỳ vọng các ý kiến đóng góp sẽ giúp HIDS hoàn thiện báo cáo chính sách, từ đó xây dựng cơ chế đồng bộ, thúc đẩy giao thông điện gắn với năng lượng tái tạo, hướng tới mục tiêu phát triển xanh, thông minh và bền vững cho Thành phố Hồ Chí Minh.
ThS. Nguyễn Minh Luân – Trung tâm Tư vấn ứng dụng kinh tế (CIT) trình bày tham luận về kết quả nghiên cứu của đề tài “Xây dựng cơ chế khuyến khích đầu tư phát triển trạm sạc xe điện sử dụng năng lượng mặt trời tại TP.HCM”.
Tham luận tập trung vào cơ chế khuyến khích đầu tư trạm sạc xe điện sử dụng năng lượng mặt trời, với cơ sở là việc tham khảo kinh nghiệm quốc tế từ các quốc gia tiên tiến như Trung Quốc, Bắc Âu, Mỹ, Úc và Ấn Độ. Từ đó, nghiên cứu đã rút ra những bài học quan trọng về lộ trình phát triển và các mô hình tiên tiến như nối lưới kết hợp lưu trữ, đổi pin, V2G (Vehicle-to-Grid) và off-grid (độc lập lưới điện), cùng với các chính sách hỗ trợ cụ thể như tiêu chuẩn pin, cơ chế giá điện và ưu đãi tài chính.
Dựa trên phân tích chuyên sâu, nghiên cứu đã đề xuất cho TP.HCM năm mô hình trạm sạc xe điện năng lượng mặt trời khả thi:
- Nối lưới (Grid+PV): Trạm sạc tích hợp năng lượng mặt trời và kết nối với lưới điện quốc gia.
- Đổi pin: Mô hình thay thế pin nhanh chóng cho xe điện.
- Nối lưới kèm lưu trữ: Tích hợp hệ thống lưu trữ năng lượng (pin) để tối ưu hóa việc sử dụng năng lượng mặt trời và ổn định lưới.
- V2G (Vehicle-to-Grid): Xe điện có khả năng cấp ngược điện trở lại lưới.
- Off-grid (Độc lập lưới): Trạm sạc hoạt động hoàn toàn bằng năng lượng mặt trời và lưu trữ, không cần kết nối lưới.
Về lộ trình triển khai, ThS. Luân đề xuất ưu tiên mô hình Grid+PV và đổi pin trong ngắn hạn, triển khai mô hình nối lưới kèm lưu trữ ở trung hạn, và thí điểm V2G, off-grid ở dài hạn.
Ông Luân cũng nhấn mạnh sự cần thiết của việc phối hợp chặt chẽ giữa các bên liên quan, bao gồm cơ quan quản lý, ngành điện lực, nhà đầu tư, nhà cung cấp công nghệ và các tổ chức khác. Đồng thời, ông chỉ ra các rào cản chính cần được giải quyết, bao gồm: cân bằng an toàn lưới điện với phát triển năng lượng mặt trời, chi phí đầu tư ban đầu cao, thủ tục hành chính phức tạp, và sự khác biệt về nhu cầu giữa ô tô điện và xe máy điện.
Kết Luận và Triển Vọng Tương Lai
Toàn cảnh buổi hội thảo
Hội thảo đã hoàn thành mục tiêu tạo ra một diễn đàn ý nghĩa, nơi các bên liên quan cùng nhau thảo luận và đưa ra những giải pháp thiết thực, góp phần quan trọng vào việc xây dựng một hệ sinh thái giao thông điện bền vững và thông minh cho Thành phố Hồ Chí Minh. Các ý kiến và đề xuất tại hội thảo sẽ là nền tảng quan trọng để HIDS tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện chính sách, thúc đẩy sự phát triển của hạ tầng xe điện năng lượng mặt trời, hướng tới một tương lai xanh hơn cho Thành phố Hồ Chí Minh.
